เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2563 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จากการตรวจวัดสภาพอากาศในเขต อ.เมือง จ.เลย โดยแอพพลิเคชั่น Air4Thai ซึ่งรายงาน สภาพอากาศในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศเป็นรายชั่วโมง โดยกรมควบคุมมลพิษ พบว่าในช่วงเช้าวันที่ 18 ม.ค. ดัชนีคุณภาพทางอากาศ AQI สูง มีค่า 137 ไมโครกรัม และยังพบปริมาณฝุ่นละออง ขนาดเล็กเกิด 2.5 ไมครอน( PM 2.5) มีค่าสูงถึง 65 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ เริ่มมีผลกระทบต่อสุภาพ ซึ่งคาดว่าเกิดจาการเผาอ้อย และเผาป่า ลุกไหม้อย่างหนักเกือบทุกพื้นที่ และได้ส่งผลให้เกิดควันปกคลุมในอากาศอย่างหนาแน่น พร้อมมีเศษเถ้าถ่านจากการเผา ปลิวไปตกตามชุมชนบ้านเรือน ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนอย่างเห็นได้ชัด ชาวบ้านเริ่มมีผู้ป่วยเป็นโรคทางเดินหายใจ เข้ารับการรักษาพยาบาลตามโรงพยาบาล
นายวีระพล เจริญธรรม ผู้ประสานงานเครือข่ายภาคประชาสังคม จ.เลย กล่าวว่า ต้องยอมรับว่าทุกปีช่วงเดือนมกราคม จนถึง เกือบเมษายน หลังจากโรงน้ำตาลใด้เปิดหีบอ้อย และทุกปีในช่วงนี้จังหวัดเลยจะมีการเผาอ้อยอย่างหนัก เพื่อตัดป้อนอ้อยเข้าโรงงานน้ำตาล ที่มีอยู่ 2 โรง จากที่จังหวัดมีการส่งเสริมเพิ่มพื้นที่ในการปลูกอ้อย และทุกปีในช่วงมกรา กุมภาชาวบ้านจะผจญกับทั้งเศษฝุ่น หิมะดำ ลอยปลิวว่อนในอากาศ ล่วงตกตามพื้นถนน เกาะติดตามเสื้อผ้าที่ตากไว้ ไม่แปลกเลยที่สภาพอากาศที่มีแต่ฝุ่นละออง เกินขนาด ไล่ตั้งแต่อำเภอวังสะพุง เอราวัณ หนองหิน ผาขาว พื้นที่เหล่านี้มักจะลักลอบเผาอ้อยไม่น้อยกว่า 500 ถึง 1,000 ไร่ ในแต่ละวันช่วงกลางคืนมีให้เห็นกันทุกวัน
หน่วยงานที่รับผิดชอบกลับเมินเฉยกับการใช้กฎหมาย แถมในช่วงนี้มีการเผาป่า ทำไร่ อย่างเมื่อคืนที่ผ่านมาในเขตอำเภอเมืองแท้ๆ ไฟไหม้ที่บริเวณภูเขาเป็นทางยาวลุกไหม้แดงโชติช่วงเห็นกันทั้งจังหวัด มี 2 จุด หลังบริเวณโรงเรียนมหาไถ่ศึกษา และภูเขาหลังศูนย์ราชการจังหวัดเลย บ้านน้อยสนามบิน เขต ต.นาอาน อ.เมือง จ.เลยเจ้าหน้าที่ที่ผิดชอบในเรื่องนี้ ยังไม่คิดทำอะไรจริงๆสักที กฎหมายก็มีให้บังคับ กับปล่อยปะละเลยไม่ดำเนินการใดๆ ไร้มาตราฐานการบังคับใช้กฎหมาย
ด้าน นพ.ปรีดา วรหาร นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดเลย เปิดเผยว่า ถ้าดูข้อมูลของค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก หรือ PM 2.5 ช่วงนี้ คือเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยหากดูข้อมูลย้อนหลังไปนั้น คือ เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพติดต่อกัน 3 วันแล้ว อยากฝากพี่น้องประชาชน หากค่าฝุ่นขนาดเล็ก อยู่ในเกณฑ์สีส้ม หรือเกิน 50 ต้องระมัดระวังขณะออกสู่ที่โล่งแจ้ง อาจจะต้องสวมหน้ากากอนามัย อย่างน้อยสักสองชั้น โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัว อยากให้เฝ้าติดตาม ข้อมูลของค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก โดยคาดว่า ในพื้นที่จังหวัดเลย จะมีแนวโน้มค่า PM 2.5 ที่สูงขึ้น โดยทางจังหวัดเองได้แจ้งไปยังหน่วยในสังกัดของ สาธารณสุขแล้ว ในเตรียมความพร้อม เมื่อไรที่ค่า PM 2.5 เกิน 76 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ทางสาธารณะสุขจะได้ประกาศเป็นภาวะฉุกเฉิน เพื่อให้มีความพร้อม
โดยอยากจะฝากประชาชน ที่มีการเผาอ้อย เผาวัชพืช ที่เป็นตัวหลักที่ทำให้อากาศเป็นแบบนี้ หยุด เพื่อไม่ให้อากาศที่เลวร้ายไปกว่านี้ ขณะที่ยังมีประชาชนที่อาจเกิดโรคที่เกิดจากค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก คือ โรคหอบหืด ถุงลมโปร่งพอง โรคหัวใจขาดเหลือด โรคทางเดินหายใจ จะมีผลกระทบมาก ในเด็กเล็ก และผู้สูงอายุ หากประชาชน ปฎิบัติตามคำแนะนำแพทย์ ก็จะช่วยได้เยอะ
